Nhóm nòng cốt thôn tại xã Cao Sơn - huyện Đà Bắc - tỉnh Hòa Bình thực hiện hoạt động truyền thông pháp luật tại cộng đồng

Thực trạng về việc đảm bảo quyền sở hữu tài sản trong quan hệ hôn nhân của phụ nữ dân tộc thiểu số tại huyện Đà Bắc - tỉnh Hòa Bình.



Huyện Đà Bắc là một trong những huyện khó khăn của tỉnh Hòa Bình. Và là một trong những huyện có tỷ lệ ly hôn khá cao so với các địa phương khác trong tỉnh. Lý do ly hôn là do không bình đẳng trong việc chia sẻ công việc nhà, chăm sóc con cái, đồng áng. Phụ nữ thường bận rộn hơn chồng, hết lần này đến lần khác không thể chịu đựng được nên mới nảy sinh mâu thuẫn lớn giữa hai người.
Phụ nữ sau khi ly hôn không chỉ thiệt thòi về tinh thần mà cả tài sản.
Hầu hết phụ nữ rời nhà mà không có tài sản. Họ không hiểu rằng những tài sản khác trong nhà đều thuộc quyền sở hữu của vợ chồng chị nên không yêu cầu chia.
Xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc có tỷ lệ bạo lực gia đình cao, dẫn đến tỷ lệ ly hôn cao với 780 phụ nữ. Năm 2019 có 34 vụ bạo lực gia đình và 15 cặp ly hôn.
Cách tiếp cận và mục tiêu cải thiện vấn đề ảnh hưởng đến quyền sở hữu tài sản của phụ nữ huyện Đà Bắc.



Trên cơ sở thực tế này, dự án “ Thúc đẩy quyền sở hữu tài sản trong quan hệ hôn nhân và gia đình cho phụ nữ dân tộc thiểu số ở huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình” ra đời và được thực hiện tại 09 thôn của xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc tỉnh, Hoà Bình trong thời gian từ tháng 09/2020 đến tháng 2/2021 do Trung tâm TVPL và TGPL cho phụ nữ và trẻ em (LACEW) thực hiện. Mục tiêu: Giảm thiểu và ngăn ngừa bất bình đẳng giới, bạo lực gia đình, ly hôn và bảo vệ quyền của phụ nữ trong việc sử dụng tài sản trong hôn nhân thông qua thực hiện truyền thông pháp luật và tổ chức các sự kiện đối thoại tại xã, thôn.
Nhóm nòng cốt thôn thực hiện hoạt truyền thông pháp luật cho người dân trong cộng đồng với sự hỗ trợ của chuyên gia tư vấn.



Và một trong những hoạt động quan trọng để thực hiện mục tiêu đó là các hoạt động truyền thông pháp luật cho người dân trong cộng đồng do chính các thành viên nhóm nòng cốt của 09 thôn dự án thực hiện từ các khóa tập huấn chuyên sâu về các chủ đề luật liên quan đến vấn đề Bình đẳng giới, phòng chống Bạo lực gia đình, hôn nhân gia đình và luật đất đai và quyền tài sản trong hôn nhân, kỹ năng truyền thông và lập kế hoạch truyền thông. 
Đây là một thách thức không hề nhỏ khi triển khai thực hiện. Bởi những vấn đề liên quan đến những quan niệm xã hội như: Dâu con rể khách, việc nhà là của phụ nữ, nam giới là trụ cột trong gia đình, phải cố đẻ con trai để nỗi dõi tông đường, nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô… Hay như việc chia sẻ, tâm sự những điều mà hiện nay gia đình đang gặp phải như bạo lực gia đình, tảo hôn, xâm hại trẻ em đối với mỗi người dân là khó chia sẻ và khó thay đổi nhận thức. Bên cạnh đó, việc truyền thông qua cuộc họp xóm, công tác hòa giải cơ sở của đội ngũ cán bộ thôn, xóm và các thành viên trong nhóm nòng cốt chủ yếu xuất phát từ kinh nghiệm xã hội, đạo đức, phong tục tập quán. Nay họ được hiểu rõ hơn về các điều luật liên quan và những trường hợp nào được hòa giải tại cơ sở và không được hòa giải tại cơ sở.  Nhưng để truyền tải sao cho dân hiểu và pháp luật thực sự đi vào cuộc sống trong thôn, xóm mình thì không hề đơn giản. Nhưng với sự hỗ trợ của chuyên gia tư vấn thông qua việc sửa chữa, góp ý những nội dung triển khai hoạt động truyền thông. Đồng thời, tổng kết, giải đáp các nội dung pháp luật liên quan đến quyền sở hữu tài sản của phụ nữ trong quan hệ hôn nhân thì những khó khăn đó dần dần được tháo gỡ. Sự lúng túng của các chị phụ nữ, các bác thúc đẩy viên nhóm nòng cốt trong những buổi đầu tiên khi thực hiện truyền thông về Bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, hôn nhân gia đình, tảo hôn khi nói tiếng phổ thông chưa thực sự thoát ý, các bác quen họp thôn bằng tiếng dân tộc, địa phương của mình rồi, với lại các bác đâu phải chuyên gia, được đào tạo nghiệp vụ sư phạm. Đồng thời, đây là những hoạt động mà thúc đẩy viên mới tiếp cận phương pháp tổ chức các hoạt động tại truyền thông để truyền tải các nội dung luật trong thời gian khoảng hơn hai tiếng đồng hồ.  Nhưng tất cả điều đó được cải thiện khi chuyên gia tư vấn tận tâm , tỉ mỉ chỉ dẫn cho thành viên nhóm nòng cốt thôn thực hiện hoạt động. Và rồi, không khí trở nên sôi nổi khi chuyển sang phần tư vấn pháp luật cộng đồng do chuyên gia tư vấn giải đáp những thắc mắc của người dân đang gặp phải. Từ đó các vấn đề liên quan đến chính sách pháp luật dần dần được tháo gỡ, bà con biết địa chỉ tìm đến mỗi khi gặp vướng mắc pháp luật. Chính từ những điều trên, mà  đến khi kết thúc mỗi buổi truyền thông, bước chân của đoàn công tác chúng tôi dường như muốn ở lại bởi những câu hát thường rang, bọ mẹng của đất mường Hòa Bình trên thềm bậc thang nhà sàn, hay điệu múa chèo chèo, hát khắp tày. Như câu hát mà tạm dịch ra là: “ Hôm nay vui lắm được đón các anh chị về với Mường, với bản được nghe chủ trương, đường lối của Đảng khiến cái bụng được mở mang, như con cá tìm được nguồn nước trong, như cây măng trên đồi gặp mưa, cảm ơn Đảng, chính phủ, dự án đã mang pháp luật đến với bà con”. Hay như lời nhận định của người dân: buổi truyền thông thật ý nghĩa khiến tôi hiểu nhiều điều về pháp luật, về những vấn đề mà hiện nay gia đình tôi đang gặp phải như việc chia sẻ việc nhà với phụ nữ hay như định kiến xã hội nói nhà này toàn đẻ một lũ vịt giời, vợ tôi tôi dạy, con tôi tôi bảo, vướng mắc về thủ tục đất đai, quyền tài sản của vợ chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình… Khiến cho một cán bộ trẻ làm dự án cộng đồng như tôi cảm thấy xúc động và có thêm động lực để thực hiện các hoạt động vì cộng đồng.